Czerwone Gitary - Biały Krzyż [tekst, tłumaczenie i interpretacja piosenki]

Piosenka skomponowana przez Krzysztofa Klenczona w celu upamiętnienia jego ojca, Czesława, żołnierza Armii Krajowej i działacza polskiego podziemia antykomunistycznego w okresie powojennym. "W 1945, gdy Krzysztof Klenczon miał trzy lata, Czesława Klenczona zatrzymał Urząd Bezpieczeństwa. Przez kolejnych 11 lat Czesław Klenczon ukrywał się na Pomorzu. Do rodziny powrócił jesienią 1956. Siostra gitarzysty opowiada, że "ojciec po powrocie do domu zamykał się z synem w pokoju i całą noc opowiadał – jakby chciał nadrobić w ten sposób lata rozłąki". Gdy po 1968 komunistyczna cenzura dopuściła do głównego nurtu wątki partyzanckie, powstał „Biały krzyż”. 

Tekst autorstwa Janusza Kondratowicza jest inspirowany krzyżem bez tabliczki, który zobaczył w lesie w Zakopanem. Takim krzyżem często oznaczano anonimowe mogiły partyzantów. Tekst odnosi się wprost do poległych w boju i pochowanych w takich, bezimiennych, grobach żołnierzy, bohaterów. 

Tekst uniknął cenzury tylko dlatego, że nie ma w nim bezpośrednio mowy o jakich partyzantach mowa. Stąd jego ponadczasowość - opowiada po prostu o tragicznej, polskiej historii. Piosenka jest wspomnieniem o tych, których już nie ma, a których należy pamiętać. Ruszali do boju by walczyć o swoją ojczyznę.