Do 1962 roku, Czesław Niemen (posługując się jeszcze swoimi prawdziwym nazwiskiem – Czesław Wydrzycki) występował głównie w studenckich teatrach, kabaretach oraz klubie Żak w Gdańsku. Jego repertuar stanowiły wówczas głównie piosenki latynoamerykańskie śpiewane po hiszpańsku i polsku przy akompaniamencie gitary akustycznej. Zwrot w jego karierze nastąpił w momencie, gdy poznał Franciszka Walickiego, który zaczął go promować i organizować występy. Również w 1962 roku Wydrzycki odniósł duży sukces na Festiwalu Młodych Talentów w Szczecinie i w nagrodę odbył trasę...

Do 1962 roku, Czesław Niemen (posługując się jeszcze swoimi prawdziwym nazwiskiem – Czesław Wydrzycki) występował głównie w studenckich teatrach, kabaretach oraz klubie Żak w Gdańsku. Jego repertuar stanowiły wówczas głównie piosenki latynoamerykańskie śpiewane po hiszpańsku i polsku przy akompaniamencie gitary akustycznej. Zwrot w jego karierze nastąpił w momencie, gdy poznał Franciszka Walickiego, który zaczął go promować i organizować występy. Również w 1962 roku Wydrzycki odniósł duży sukces na Festiwalu Młodych Talentów w Szczecinie i w nagrodę odbył trasę po kraju wraz z zespołem Czerwono-Czarni. To właśnie Walicki z trudem przekonał Niemena, by zamiast piosenek latynoskich i rosyjskich zaczął grać rocka.

Po odniesieniu pierwszych sukcesów w konkursach wykonawców amatorów, zaczął dzięki Walickiemu występować z zespołem Niebiesko-Czarni i komponować. 10 października 1962 nagrał z nimi małą płytę, tzw. EP, z 4 utworami, w tym śpiewaną przez siebie piosenką „Lekcja twista”. Związał się również z solistką zespołu, Adą Rusowicz. W 1963 roku wystąpił na I Festiwalu Polskiej Piosenki w Opolu z własną kompozycją „Wiem, że nie wrócisz”, która niestety przeszła przez konkurs niezauważona. W grudniu 1963 wystąpił z grupą Niebiesko-Czarni w słynnej paryskiej sali Olympia. W tym okresie, za namową żony Franciszka Walickiego – Czesławy - Wydrzycki zaczął posługiwać się pseudonimem artystycznym Niemen, jako nie tylko atrakcyjniejszym marketingowo w Polsce, ale także łatwiejszym do wymówienia dla cudzoziemców. Później oficjalnie zmienił nazwisko na Niemen-Wydrzycki. Nazwisko Niemen Wydrzycki przyjął od nazwy rzeki, płynącej w pobliżu jego miejsca urodzenia. W trakcie swej kariery stosował on jednak odmianę inną niż w przypadku rzeki, co często było przyczyną medialnych dyskusji i tematem pytań podczas wywiadów.

W 1963 roku Niemen wraz z zespołem wystąpili w warszawskiej Sali Kongresowej przed koncertem Marleny Dietrich, przy czym na występ grupy nalegała sama artystka, która słyszała Niemena wcześniej w Paryżu.

Z grupą Niebiesko-Czarni występował na koncertach w Polsce, m.in. na festiwalu w Sopocie w 1965, na Węgrzech i we Francji. W listopadzie 1965 wystąpił jako solista na festiwalu w Rennes. Z zespołem nagrał kilka małych płyt, zrealizował też wiele nagrań dla radia. Zakończył z nim współpracę w listopadzie 1965 roku. po trasie koncertowej w Jugosławii.

W listopadzie 1965 nastąpił zwrot w karierze artysty. Oficjalnie opuścił zespół Niebiesko-Czarni, rok później - jesienią 1966 - wraz z muzykami zespołu Chochoły utworzył zespół Akwarele. W kwietniu 1967 roku zarejestrował materiał na longplay „Dziwny jest ten świat”. 25 czerwca 1967 wystąpił z piosenką tytułową z płyty „Dziwny jest ten świat” na festiwalu w Opolu, gdzie wzbudził wielkie zainteresowanie i otrzymał m.in. nagrodę Polskiego Radia. Piosenka ta stała się najbardziej znanym z polskich protest-songów i hymnem młodzieży końca lat sześćdziesiątych.

Od lutego 1969 do lipca 1970 Czesław Niemen z zespołem występował we Włoszech, początkowo jako I Niemen, a od lipca 1969 jako Niemen Enigmatic, w zmienionym składzie. Nagrał kilka singli, zarejestrował też fragmenty koncertów. Grał głównie w klubach, a w czerwcu 1970 r. wystąpił na festiwalu Cantagiro. Czesław Niemen blisko związał się z piosenkarką Faridą, z którą w listopadzie 1970 odbył trasę po Polsce. W swej twórczości Czesław Niemen włączał się w kolejne dominujące w światowej muzyce rockowej prądy, tworząc własne, indywidualne i charakterystyczne odmiany muzyki – od rocka psychodelicznego przez symfoniczny Rock progresywny (album Niemen Enigmatic z monumentalnym utworem Bema pamięci żałobny rapsod do tekstu C. K. Norwida) aż po awangardowy jazz-rock (albumy Niemen Vol. 1 i Niemen Vol. 2) oraz muzykę elektroniczną. W październiku 1969, w przerwie włoskich występów, grupa Niemen Enigmatic nagrała tak zatytułowaną płytę z czterema kompozycjami do słów wybitnych polskich poetów, która ukazała się na początku 1970. Na przełomie 1969/70 zrealizowano też film ilustrujący utwór „Bema pamięci żałobny rapsod”. Album ten stał się rewelacją i do dziś jest regularnie wybierany na jedną z dwóch najlepszych płyt polskiego rocka.

W styczniu 1971 nowy skład Niemen Enigmatic zarejestrował materiał na podwójny album „Niemen” z ambitną muzyką w stylu zmierzającym do jazzu, częściowo do słów Norwida. Występował w kraju oraz m.in. w Czechosłowacji i Finlandii. W tym czasie Czesław Niemen uzyskał mieszkanie w Warszawie przy ul. Niecałej 8, finalizował też sprawę rozwodową. Pod koniec 1971 wziął udział w nagraniu płyty z muzyką Andrzeja Kurylewicza. W ciągu całej swej kariery wielokrotnie wspomagał różnych artystów w nagraniach i brał udział w zbiorowych przedsięwzięciach muzycznych czy muzyczno-teatralnych. Napisał wiele utworów Przez lata powstały dziesiątki wersji jego piosenek. Czesław Niemen, od 1968 grający na organach Hammonda, z wolna rozbudował swoje klawiszowe instrumentarium, dodając najpierw melotron, a potem, jako pierwszy polski muzyk, syntezator Mooga. Nowoczesne i drogie wówczas wyposażenie pozwoliło mu nagrać wspomniany, prawie całkowicie elektroniczny album, stawiający go w jednym rzędzie z takimi awangardowymi muzykami i grupami jak Tangerine Dream, Klaus Schulze czy Vangelis.

Jesienią 1971 Niemen zetknął się z awangardowym kontrabasistą Helmutem Nadolskim. Z nim oraz z muzykami grupy SBB stworzył Grupę Niemen, która działała od grudnia 1971 do sierpnia 1973. Występował z nią i nagrywał trębacz Andrzej Przybielski. W styczniu 1972 w Monachium nagrano płytę „Strange Is This World”, a w sierpniu 1973, również w Monachium, album „Ode to Venus”. Zagraniczna kariera Niemena nie rozwinęła się jednak zgodnie z oczekiwaniami muzyka, jak i jego polskich fanów.

Grupa Niemen zakończyła swoją działalność koncertem w Białymstoku w sierpniu 1973, lecz miesiąc później powstała nowy zespół - Niemen Aerolit. Jego działalność przerwała śmierć perkusisty Piotra Dziemskiego w marcu 1975, którą Niemen głęboko przeżył. Zadedykował mu płytę „Katharsis”, nagraną solo również w 1975.

W 1975 Niemen poślubił swą drugą żonę Małgorzatę, z którą miał dwie córki Natalię (ur. 1976) i Eleonorę (ur. 1977). Zaczął występować solo i w zmieniających się składach, nagrywał sporo muzyki teatralnej. Na przełomie lat 1976/77 nagrał podwójną płytę „Idée Fixe”, wydaną na początku 1978. Latem 1976 otrzymał odznakę Zasłużony Działacz Kultury i Złoty Krzyż Zasługi. Pod koniec roku odbył wielkie tournée po ZSRR, gdzie wystąpił też w październiku 1977 i kwietniu 1979.

Krajową karierę Czesława Niemena zakłóciło wprowadzenie stanu wojennego. Zaczął jednak w tym czasie zdobywać pewną popularność na Zachodzie, zwłaszcza w krajach anglosaskich (gdzie nagrał kilka awangardowych albumów), lecz mimo swego wielkiego potencjału artystycznego nigdy nie zdołał się przedrzeć do pierwszej ligi progresywnego rocka. Pozostał czynnym muzykiem także w latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XX wieku koncertując, komponując i sporadycznie nagrywając, zajmując się głównie pisaniem muzyki filmowej i teatralnej. W latach 90. zajął się również malarstwem oraz grafiką komputerową.

Na początku lat ’90 zaczął publikować felietony w miesięczniku muzycznym Tylko Rock. Gorąco protestował przeciw pirackim edycjom jego nagrań, które wtedy obficie pojawiły się na kasetach magnetofonowych, a potem na kompaktach. Wyraźnie dawał do zrozumienia, że nie zamierza nagrywać nowych płyt do czasu prawnego uregulowania sytuacji na rynku muzycznym.

W 1995 ukazała się pierwsza autoryzowana przez Niemena składanka kompaktowa jego nagrań - „Sen o Warszawie”. Wcześniej, bo w 1999 Czesław Niemen został wybrany na wykonawcę wszech czasów w plebiscycie „Polityki”. W tym samym okresie artysta przygotowywał się do re-edycji części swojego dorobku. Prace nad tym przedsięwzięciem przypadły na lata 2002-2003. Niestety niedługo po tym artysta, cierpiący od wielu lat na nowotwór układu chłonnego, podupadł na zdrowiu. Swą chorobę próbował zwalczyć przy pomocy medycyny naturalnej. Zmarł 17 stycznia 2004 roku w Centrum Onkologii w Warszawie z powodu powikłań związanych z zapaleniem płuc, na które zapadł w szpitalu. Jego zwłoki, zgodnie z ostatnią wolą artysty, zostały skremowane.