Czesław Niemen - Wspomnienie [tekst, tłumaczenie i interpretacja piosenki]
Album: Czas jak rzeka
Data wydania: 2000-01-01
Gatunek: Rock, Polski Rock
Tekst: Julian Tuwim
Słowa utworu zaśpiewanego w interpretacji Czesława Niemena napisane zostały przez Juliana Tuwima. Wiersz "Wspomnienie" znalazł się w tomie poezji "Słowa we krwi", wydanego w Warszawie w 1926 roku. Utwór został także przedrukowany w czasopiśmie Dookoła Świata - numer 49, Warszawa 1954.
Utwór jest retrospekcją wywołaną u Podmiotu mówiącego w utworze za sprawą kwiatu mimozy, który to przypomniał mu lata młodości, gdy czekał za zakrętem na ulicy na dziewczynę, która wybiegała do niego z domu (może robiła to w tajemnicy przed rodzicami?) Kolejny obraz to wbiegający po lekcjach do domu Podmiot mówiący w utworze, rzucający w kąt książki, tylko po to, by zająć się listami od (i do) dziewczyny którą kocha. Mężczyzna wspomina ich spotkania w cukierni, randki w jesiennym parku, i sny o miłości – to dalszy ciąg historii, która minęła, stała się jedynie wspomnieniem przeszłości i prawdopodobnie niespełnionym marzeniem.
Dobór motywów i elementów otaczających bohaterów utworu (również elementów, którymi się posługują) jak często w poezji Tuwima bywa, nie jest przypadkowa, a pełna symboliki. Tak też, wspomniana mimoza to kwiat niezwykle wrażliwy na dotyk, kruchy, nam egzotyczny, bo pochodzący z Brazylii. Jest to kwiat, który swoje liście zwija i ukrywa nawet przed chłodem wieczoru. Mężczyzna - bohater wiersza Tuwima, nie wspomina urody kobiety, nie mówi o żadnych jej cechach charakterystycznych, a jedynie przyrównuje dawny obiekt miłości do złotego kwiatu. Jest to piękne, pełne melancholii, jednak wciąż radosne i dość lekkie wspomnienie. Październik natomiast staje się tu momentem, w którym kwiat usycha, tak samo z resztą jak miłość wspominanej pary. Październik symbolizuje w utworze inny kwiat - nieśmiertelnik, który co do swojego znaczenia, jest symbolem nieszczęścia.
Strofy utworu są jednak podzielone czasowo - pierwsza i trzecia to czas teraźniejszy. Wykorzystane są tu przemyślenia dorosłego już mężczyzny. Pozostałe strofy to wcześniej wspominane wspomnienia (jak w samym tytule), które prawdopodobnie wywołane są jesienną aurą obserwowaną przez mężczyznę. Pojawia się także jakże literacki i romantyczny motyw listów wysyłanych do siebie przez zakochanych. Motyw anioła, który staje się w utworze uosobieniem samego uczucia miłości - jasnego, lekkiego, dynamicznego, rozpierającego bohaterów. Jest park, szeptane wyznania, księżyc, modlitwy i omdlenia, a wszystko to tak charakterystyczne dla opisów miłości romantycznej, jednak przez to, że są to wspomnienia "miłości szkolnej", wszystko to pozbawione zostało tragizmu, jest natomiast pełne radości i niewinności.