„American Idiot” odbiega treścią od reszty płyty, która stanowi koncept opowiadający historię Jezusa z Przedmieścia. Utwór obciąża politykę Stanów Zjednoczonych w połowie pierwszej dekady nowego millenium. Ponadto uderza w media, które według zespołu były stronnicze i manipulowały ludnością.
Treść piosenki mówi o narodzie kontrolowanym przez środki masowego przekazu, zaś sam wokalista przedstawia siebie w opozycji do „wieśniackiego programu”, który toczy amerykańskie społeczeństwo. „American Idiot” ukazał się w czasie trwającej kampanii prezydenckiej, po której ponownie wybrano George'a W. Busha. Między innymi dzięki temu z miejsca zyskał uznanie słuchaczy i krytyków. Bezkompromisowy tekst i klasyczna punkowa aranżacja stanowiły składowe hitu idealnego.
Pomysł na piosenkę zrodził się w głowie frontmana zespołu, kiedy usłyszał jeden z utworów Lynyrd Skynyrd, z którego wynika, że dumnie jest być wieśniakiem. Armstrong nie był w stanie się z tym zgodzić i tak zaczął kiełkować antysystemowy koncept.
