Jacek Kaczmarski
Jacek Kaczmarski
Jacek Kaczmarski
Jacek Kaczmarski
Jacek Kaczmarski
Utwór jest częścią albumu koncertowego Muzeum, złożonego z utworów inspirowanych polskim malarstwem. Zdecydowana większość dzieł, do których nawiązuje Kaczmarski, to obrazy o treści historycznej (Jacek Malczewski, Jan Matejko). Jak powiedział poeta, jego intencją było umieszczenie polskich doświadczeń okresu „Solidarności” w perspektywie historycznej tak, by odbiorca pojął, że jest świadkiem procesu, a nie jakiegoś wyjątkowego wydarzenia.
Arka Noego do pewnego stopnia wyłamuje się z programu koncertu, nie nawiązuje bowiem do polskiej historii. Treścią jest oczywiście biblijny mit o Potopie, a dzieło, które stanowi punkt wyjścia, to XVI-wieczne arrasy wawelskie. 142 zachowane do dziś tkaniny obrazują sceny z Księgi Rodzaju; oprócz historii Noego znajdziemy tam również opowieści o Edenie i Wieży Babel.
U Kaczmarskiego podmiotem lirycznym jest Noe, który zachęca do intensywnej pracy przy budowie Arki, tak aby ukończyć okręt przed nadejściem Potopu. Poeta akcentuje wątek konfliktu między biblijnym patriarchą, jedyną osobą świadomą nadejścia zagłady, a zwykłymi ludźmi, naśmiewającymi się z jego pracy oraz ignorującymi ostrzeżenia (Budujcie Arkę przed potopem / Niech was nie mami głupców chór!)
Tym samym Noe pełni tutaj taką samą funkcję, jak Kasandra lub Stańczyk – bohaterowie innych znanych utworów Kaczmarskiego. Biblijny patriarcha jest symbolem dalekowzroczności, świadomości nadchodzących nieszczęść; jedyną osobą z otwartymi oczami, otoczoną przez tych, którzy wolą pozostać głusi i ślepi. Gdy inni zostaną zaskoczeni przez Potop (I za późno krzyk na trwogę / I za późno usta z błotem / Wypluwają mą przestrogę!), on będzie gotowy i znajdzie schronienie dla siebie oraz swojej rodziny.