Jacek Kaczmarski - Pusty Raj [tekst, tłumaczenie i interpretacja piosenki]

Utwór jest częścią koncertowego albumu Raj: poetyckiej interpretacji biblijnych dziejów człowieka, od stworzenia świata i grzechu pierworodnego (Wygnanie z raju), aż do Sądu Ostatecznego (Dzień gniewu, U wrót doliny).

W Pustym raju – kontynuacji Wygnania z raju - Jacek Kaczmarski opisuje następstwa przepędzenia pierwszych ludzi z ogrodu Eden. Kiedy Adam i Ewa wiodą proste, ale szczęśliwe życie, Bóg samotnie przechadza się po opustoszałym teraz raju. Ofiarował ludziom wolną wolę, a ci odrzucili Go i pozostawili samemu sobie. Teraz pozostają tylko rozmowy ze strzegącym bramy Gabrielem, które jednak nie dają satysfakcji – anioł jest przecież tylko przedłużeniem woli swojego władcy. Eden, niegdyś tak zachwycający i bogaty, okazuje się bezwartościowy gdy nie ma nikogo, kto mógłby czerpać z jego piękna. 

Kaczmarski powiedział w rozmowie opublikowanej na łamach miesięcznika Odra:

(...) cała wymowa zwłaszcza tych starotestamentowych tekstów mówi o tym, że wszystko jest w nas, a Bóg jest samotny, co jest zapożyczeniem z Kierkegaarda, ten obraz pustego raju po wygnaniu ludzi. Bóg zostaje samotny i tylko patrzy, jak jabłka spadają w pokrzywy i w zasadzie nie wie, co z tym zrobić, bo stworzył ludzi wolnej woli, czyli w tym momencie pozwolił im uwolnić się spod swojego wpływu.